Hierbij bieden we u de Kaderbrief 2026-2029 aan. Hierin staan de financiële uitgangspunten en ontwikkelingen voor de komende jaren. Met de jaarstukken kijken we terug op 2024, met de voorjaarsrapportage kijken we naar het huidige jaar 2025 en met deze kaderbrief kijken we een aantal jaren vooruit.
Vanaf 2026 ontvangen wij, net als alle andere gemeenten, fors minder geld uit het gemeentefonds. Dit is de grootste inkomstenbron van onze gemeente. Dit zogenoemde ravijnjaar komt daarmee steeds dichterbij. Vanuit de VNG is een lobby geweest richting het Rijk om compensatie voor het ravijnjaar en ook voor de financiële tekorten bij de jeugdhulp. De Deskundigencommissie Hervormingsagenda Jeugd adviseert dat het Rijk en de gemeenten allebei de helft betalen om de tekorten bij de jeugdhulp op te lossen. De Voorjaarsnota 2025 is op vrijdag 18 april gepubliceerd en geeft een vooruitblik op de rijksbegroting voor de komende jaren. Via de meicirculaire worden wij hier als gemeenten over geïnformeerd. In deze kaderbrief hebben we een inschatting gemaakt van de gevolgen van deze voorjaarsnota voor onze gemeente.
Wij kunnen u een kaderbrief presenteren met zwarte cijfers, ook voor de eerste jaren. En dat is ook nodig gezien alle grote opgaven waar we mee bezig zijn, zoals het accommodatiebeleid, de woningbouwopgave en herstructureringsprojecten. Ook moeten er nog nieuwe onderhoudsplannen worden vastgesteld en zijn er meer onderdelen die op termijn financiële consequenties hebben. Zie hiervoor hoofdstuk 3 in deze kaderbrief. Met deze kaderbrief bestendigen we ons financieel beleid.
0.1 Meicirculaire en voorjaarsnota van het Rijk
Als gemeente ontvangen we geld vanuit het gemeentefonds, de algemene uitkering. Drie keer per jaar (mei, september en december) komt er vanuit het ministerie een circulaire waarin de hoogte van deze uitkering wordt bijgesteld. In de meicirculaire is het gebruikelijk dat we compensatie voor loon- en prijsstijgingen ontvangen. We reserveren het volledige bedrag dat we aan loon- en prijscompensatie via de meicirculaire ontvangen voor de indexaties (lonen en prijzen) die we in de begroting 2026 moeten verwerken. Dit ziet u terug in de brief over de meicirculaire (nog te ontvangen). We doen daarin een globale inschatting of deze compensatie voldoende is.
We hebben in deze kaderbrief rekening gehouden met de gevolgen van de voorjaarsnota 2025 van het Rijk. Dit is een eerste doorrekening. Het Rijk compenseer de terugval van het gemeentefonds voor een (klein) deel. Daarnaast is er een compensatie voor de tekorten op de middelen jeugdhulp. Voor de laatste jaren wordt deze compensatie grotendeels weer gekort. Dat is omdat de opbrengst van de hervormingsagenda geïndexeerd wordt en de eigen bijdrage voor de jeugdhulp ingevoerd wordt. Daarnaast is er een besparing ingeboekt omdat het Rijk en gemeenten met de sector afspraken gaan maken over hoe beter te sturen op trajectduur. Voorzichtigheidshalve hebben wij geen hogere baten geraamd voor de eigen bijdrage jeugdhulp en geen lagere lasten geraamd voor het beter sturen op trajectduur en de indexatie van de opbrengst van de hervormingsagenda. We wachten hiervoor het kabinetsbesluit en de uitspraak van de toezichthouder af. Als we dit mogen verwerken, dan betekent dit een voordeel van € 1,3 miljoen vanaf 2028.
Het financieel perspectief kan er na de meicirculaire 2025 anders uit zien. Wij presenteren in deze kaderbrief het huidige financieel perspectief inclusief eerste berekening van de gevolgen van de voorjaarsnota van het Rijk. Zoals gebruikelijk wordt u vóór de raadsvergadering over de kaderbrief geïnformeerd over de meicirculaire en daarmee over het nieuwe financieel perspectief.
0.2 Leeswijzer
We presenteren eerst het huidige financiële perspectief met daarin de gevolgen van de voorjaarsnota van het Rijk, onze eigen voorjaarsrapportage en andere financiële ontwikkelingen waar we geen of heel beperkt invloed op hebben.
Daarna gaan we in een aantal ‘hoofdlijnen’ in op de ontwikkelingen en wat het college hierin voorstelt aan u als raad. Deze hoofdlijnen zijn hetzelfde als de vorige kaderbrief. We starten per hoofdlijn met de structurele en incidentele ambities. De voorstellen worden na de besluitvorming in de raad primitief in de Programmabegroting 2026 verwerkt.