Voorjaarsrapportage 2025

Voor u ligt de voorjaarsrapportage van 2025. Deze bevat een prognose van het financiële resultaat aan het einde van het jaar 2025. Het financiële resultaat ontstaat door afwijkingen en nieuwe inzichten binnen de programma’s. Per programma analyseren we de financiële afwijkingen op hoofdlijnen. De afwijkingen zijn bijgewerkt t/m maart 2025.

In de rapportage staat in het eerste hoofdstuk het bijgestelde begrotingsperspectief na de verwerking van de decembercirculaire 2024. In hoofdstuk 2 geven we een toelichting op bijzonderheden inzake de investeringskredieten. In hoofdstuk 3 staat hoe het resultaat van de voorjaarsrapportage is ontstaan per programma en worden de afwijkingen groter dan of gelijk aan € 25.000 toegelicht. 

Hieronder worden de afwijkingen met betrekking tot de (planning van de) investeringskredieten toegelicht.

Bij de voorjaarsrapportage 2024 hebben we aangegeven dat er bezwaren zijn ingediend tegen de verleende omgevingsvergunning voor het DoarpsSintrum en Verkeersplan Donkerbroek. Inmiddels is het mediation traject afgerond. Dit heeft niet tot een voor alle partijen acceptabele oplossing geleid. In juni 2025 worden de bezwaren behandeld in de bezwarencommissie. 

Bij de begroting 2025 heeft u budget beschikbaar gesteld voor de kapitaallasten voor de vervanging van de parkeerplaats van SV Oosterwolde. Deze kapitaallasten waren gebaseerd op de geschatte lasten van € 260.000. Bij de begroting is aangegeven dat wij voor de daadwerkelijke invulling met een separaat voorstel bij u terugkomen. De geschatte lasten waren gebaseerd op een beperkt uitgewerkt ontwerp en een prijsniveau van 2023. Inmiddels is het ontwerp uitgewerkt en zijn de raming van de lasten geactualiseerd naar het huidige prijsniveau. Dit leidt tot hogere lasten. We nemen deze hogere lasten mee in de kaderbrief 2026. 

Vanwege de stikstofproblematiek kan er nog steeds niet worden gestart met de ver/nieuwbouw van de huisvesting aan Nanningaweg 47c. Het afstoten van de compostering is een mogelijke oplossing. Hier zijn extra kosten aan verbonden. In september 2025 wordt een thema avond georganiseerd waarin uitleg wordt gegeven over het proces en het toekomstperspectief. In oktober/november 2025 wordt een raadsvoorstel inclusief financiële onderbouwing voor besluitvorming aan u voorgelegd.

Voor te verwachten grondexploitaties zijn sinds 2022 voorbereidingskosten gemaakt. Deze staan op de balans onder de post Immateriële vaste activa, kosten onderzoek & ontwikkeling. Per 31 december 2024 staat daar nu € 661.000 vermeld. Dit zijn dus al gemaakte voorbereidingskosten voor Schoolstraat Donkerbroek, Appelscha Noord (Leertouwer), Mandestraat Haule, Oosterwolde Langekamp, Oosterwolde Boskamp/Mastenbroek en Oosterwolde uitbreiding Venekoten (industrie). Deze voorbereidingskosten kunnen voor een periode van 5 jaar worden opgenomen op de balans onder de immateriële vaste activa. Als door de raad de grondexploitatie wordt vastgesteld worden de voorbereidingskosten toegevoegd als kosten van de grondexploitatie. Puur formeel heeft de raad voor de voorbereidingskosten nog geen krediet beschikbaar gesteld. Met het voorstel om € 1 miljoen beschikbaar te stellen voor de voorbereidingskosten van toekomstige complexen wordt dit hersteld. Op de voorbereidingskosten wordt niet afgeschreven.

In onderstaande tabel staat het resultaat uit de voorjaarsrapportage per programma. Onder de tabel worden de afwijkingen groter dan of gelijk aan € 25.000 toegelicht. In de bijlagen zijn alle verschillen verklaard. 

Diverse programma’s

Energielasten, structureel nadeel € 40.000
Bij de jaarrekening 2024 hebben we aangegeven dat we in 2024 een overschrijding hadden op de energielasten. We zijn momenteel bezig om een goede inschatting te maken van de structurele gevolgen voor 2026 en verder. In de voorjaarsrapportage hebben we de lasten structureel  verhoogd op basis van de gerealiseerde lasten 2024. Bij riolering zijn de energielasten € 120.000 hoger. De dotatie aan de voorziening wordt daardoor € 120.000 lager. Hierdoor is dit voor de riolering budgetneutraal. 

Programma 0 Bestuur en ondersteuning

IP BV HRM, incidenteel nadeel € 25.000
Kosten werving gemeentesecretaris.

Programma 1 Veiligheid
Er zijn geen afwijkingen > € 25.000 in programma 1.

Programma 2 Verkeer en vervoer

Verharding, structureel nadeel € 26.000, incidenteel voordeel € 255.000
In de raadsvergadering van maart 2025 heeft u ingestemd met de algemene verordening ondergrondse infrastructuur (AVOI). Vanuit de schaderegeling ingravingen kabels en leidingen ontvangen wij een vergoeding. Deze vergoeding is al verwerkt in de begroting. De structurele lasten die hier tegenover staan bedragen € 26.000. 
Bij de begroting 2024 is voor 2024 en 2025 € 700.000 per jaar (totaal € 1.400.000) extra beschikbaar gesteld om de kwaliteit van de wegen, fiets- en voetpaden te verbeteren. Bij de najaarsrapportage 2024 heeft u ingestemd met een overschrijding van € 400.000 (incidenteel nadeel) op verhardingen vanwege het vervroegd uitvoeren van werk dat voor 2025 gepland stond. Voor 2025 betekent dit een onderbenutting (incidenteel voordeel) van het budget van € 400.000. De lasten voor de uitvoering van het MOP 2024-2025 vallen circa € 110.000 hoger uit dan begroot. De incidentele lasten voor de verplichte actualisatie van de wegenlegger bedragen € 35.000. In de wegenlegger wordt vastgelegd welke wegen openbaar zijn en wie verantwoordelijk is voor het onderhoud van deze wegen. Per saldo betekent dit een incidenteel voordeel van € 255.000.

Programma 3 Economie

Baten toeristenbel, structureel voordeel € 40.000
Op basis van de aangiften toeristenbelasting 2024 verwachten we dat de toeristenbelasting hoger uitvalt dan begroot.

Grondexploitatie industrieterreinen, budgetneutraal
Op basis van de jaarrekeningcijfers 2024 zijn ramingen van de projecten voor 2025 en verder geactualiseerd. Zoals in de jaarstukken 2024 is aangegeven verwachten we dat de projecten voor de woningbouw en industrieterreinen binnen vijf jaar kunnen worden afgesloten. De ramingen zijn op basis van dat uitgangspunt geactualiseerd. 

Programma 4 Onderwijs

Leerlingenvervoer, structureel nadeel € 45.000
Bij de jaarrekening 2024 hebben we een nadeel op leerlingenvervoer verantwoord. Dat nadeel werd veroorzaakt door het vervoer van Oekraïnse leerlingen en andere nieuwkomers. Daarbij hebben we ook aangegeven dat het budget bij de voorjaarsrapportage 2025 structureel wordt aangepast. Deze aanpassing heeft specifiek betrekking op het vervoer van nieuwkomers. De eerder ingeboekte besparing van € 100.000 in de begroting blijkt achteraf te hoog te zijn. 

Huisvesting BO, incidenteel nadeel € 26.000
Bij zowel o.b.s. de Riemsloot als s.b.o Kampingerhof zijn bij hercontrole door de brandweer eind 2022 tekortkomingen geconstateerd. De lasten voor het opheffen van de tekortkomingen komen voor gemeentelijke vergoeding in aanmerking. Bij de najaarsrapportage 2023 heeft u budget beschikbaar gesteld voor het opheffen van deze tekortkomingen. Dit budget is bij de jaarrekening 2023 vrijgevallen, omdat wij ondanks verzoeken hiertoe geen factuur van Comprix hebben ontvangen. Begin 2025 hebben wij alsnog een factuur ontvangen. Het betreffen beide investeringen in activa welke kleiner zijn dan € 25.000. Volgens onze financiële verordening worden dergelijke investeringen in een keer afgeschreven.

Programma 5 Sport, cultuur en recreatie

Zwembad Haulerwijk, structureel nadeel € 45.000
In september 2024 heeft u ingestemd met het voorkeursscenario accommodatiebeleid. Daarbij heeft u voor zwembad Haulewelle besloten om de accommodatie te verduurzamen. Via de notitie voorkeursscenario accommodatiebeleid en raadsmededeling #1544 hebben wij u geïnformeerd over het verzoek van zwembad Haulewelle voor een structurele verhoging van de subsidie van € 45.000 per jaar vanwege hogere personeelskosten en een hogere bijdrage in het groot onderhoud. Deze subsidie valt buiten het budget accommodatiebeleid.

Beplant en gras, structureel nadeel € 27.000
Hogere lasten vanwege areaaluitbreiding Haerenkwartier

Programma 6 Sociaal Domein

Jeugdhulp
In de kaderbrief 2025-2028 bent u geïnformeerd over de bedragen die geraamd zijn bij de voorgenomen maatregelen om het tekort op jeugdzorg te verkleinen, oplopend naar een besparing van € 1,2 miljoen in 2027. In 2025 is hiervan € 400.000 verwerkt in de begroting.
Met een extern bureau is een prognose opgesteld voor de jeugdhulpkosten. De trends die we in de data over 2024 zien, lijken zich in 2025 voort te zetten. We zien een afname van het aantal cliënten met een jeugdzorgindicatie door een lagere instroom en hogere uitstroom. De afname is voornamelijk gerealiseerd bij het Gebiedsteam mede door de implementatie van de maatregelen. Periodiek monitoren we in de Taskforce Jeugd de ontwikkeling van de aantallen instroom, uitstroom en aantal cliënten in zorg. We bespreken dan ook hoe de prognose zich hiertoe verhoudt. Op basis van deze prognose verwachten we in 2025 binnen de begroting te blijven en op basis van de huidige informatie een voordeel te realiseren van € 340.000. Omdat de bandbreedte van de prognose een grote omvang kent, jeugdzorgkosten altijd grillig zijn en de Jeugdwet een open-einde-regeling is, vinden we het te vroeg om financiële consequenties te verwerken in de voorjaarsrapportage. We komen hier in de najaarsrapportage bij u op terug.

Inwonersparticipatie, incidenteel voordeel € 50.000
Bij de budgetoverheveling 2024-2025 is het budget inwonersparticipatie van € 50.000 voor het burgerberaad overgeheveld. In de raadsvergadering van 22 april 2025 heeft u besloten om het experiment Burgerberaad niet in 2025 te laten plaatsvinden en het gereserveerde budget te laten terugvloeien in de algemene middelen. 

Armoedebeleid/Minima, budgetneutraal
Lasten uitvoering motie M-079 Dierenvoedselbank. Lasten van € 25.000 worden gedekt via de algemene reserve.

Bijzondere bijstand, structureel nadeel € 30.000
Bij de jaarrekening 2024 hebben we een nadeel op bijzondere bijstand verantwoord. Daarbij hebben we ook aangegeven dat het budget bij de voorjaarsrapportage 2025 structureel wordt aangepast, omdat we al een aantal jaren zien dat de lasten hoger dan begroot zijn. 

Schuldhulpverlening, structureel voordeel € 30.000
Bij de jaarrekening 2024 hebben we een voordeel op schuldhulpverlening verantwoord. Daarbij hebben we ook aangegeven dat het budget bij de voorjaarsrapportage 2025 structureel wordt aangepast, omdat het budget niet volledig wordt benut. 

WMO, structureel voordeel € 75.000
We verwachten een structureel voordeel van € 100.000 vanwege lagere uitgaven voor Powerful Ageing en een structureel nadeel van € 25.000 vanwege hogere lasten voor onafhankelijke cliëntondersteuning. De lasten voor Powerful Ageing zijn lager dan begroot, doordat de screeningscriteria zijn aangepast waardoor minder cliënten worden doorverwezen het gebiedsteam nu vooraf screent en alleen cliënten met verwachte meerwaarde doorverwijst voor een intake.

Programma 7 Volksgezondheid en milieu

Riolering, onderhoud, budgetneutraal 
Eenmalige bijdrage van de gemeente aan Wetterskip van € 50.000 ten behoeve van het verwerken van baggerslib vrijgekomen nabij rioolwater overstorten in de Haulerwijkstervaart. Deze bijdrage wordt verrekend via de voorziening. Hierdoor is dit per saldo budgetneutraal.

Programma 8 Bouwen, wonen en gronden

Grondexploitatie woningbouw, incidenteel nadeel € 182.000
Bij de jaarrekening 2024 is door de accountant geconstateerd dat de vorming van de verliesvoorziening grondexploitatie (Mulderveld) niet goed is verwerkt in de financiële administratie. Om niet de volledige jaarstukken aan te hoeven passen hebben wij besloten dit in het jaar 2025 te verwerken. Dit betekent dat wij deze voorziening alsnog in 2025 moeten vormen. U bent hierover ook geïnformeerd via een raadsmededeling.
Op basis van de jaarrekeningcijfers 2024 zijn ramingen van de projecten voor 2025 en verder geactualiseerd. Zoals in de jaarstukken 2024 is aangegeven verwachten we dat de projecten voor de woningbouw en industrieterreinen binnen vijf jaar kunnen worden afgesloten. De ramingen zijn op basis van dat uitgangspunt geactualiseerd. Per saldo is dit budgetneutraal.