Hierbij bieden wij u de Kaderbrief 2025-2028 aan. Hierin staan de financiële uitgangspunten en ontwikkelingen voor de komende jaren. Met de jaarstukken kijken we terug op 2023, met de voorjaarsrapportage kijken we naar het huidige jaar 2024 en met deze kaderbrief kijken we een aantal jaren vooruit.
Financieel gezien zijn de komende jaren voor gemeenten onzeker. Zo ook voor onze gemeente. Vanaf 2026 ontvangen we fors minder geld uit het gemeentefonds. Dit is de grootste inkomstenbron van onze gemeente. Het is nog erg onduidelijk of en in hoeverre het Rijk ons hierin tegemoet komt. Voor een deel is via de voorjaarsnota van het Rijk hiervoor compensatie gekomen. Daarmee blijft ons financieel perspectief negatief. Tegelijkertijd zijn er grote opgaven die op ons afkomen en zijn de ambities groot. Denk aan het accommodatiebeleid, woningbouw en de opgave op het gebied van statushouders en vluchtelingen. Daarnaast zijn er ook veel ontwikkelingen waar we beperkt (direct) invloed op hebben. Zo zijn de lasten jeugdhulp fors gestegen en zijn er veel hogere prijsindexaties geweest dan waar in eerste instantie rekening mee was gehouden.
We staan voor de uitdaging om een realistische en structureel sluitende begroting te blijven presenteren. En tegelijkertijd mee te gaan met diverse ontwikkelingen die op ons afkomen. Als het financieel perspectief negatief blijft ontkomen we uiteindelijk niet aan de discussie over het maken van keuzes. Hoeveel voorzieningen houden we in de lucht? Welke kwaliteitsniveaus houden we aan? Welke prioriteiten stellen we voor de komende jaren en hoe realistisch is de uitvoerbaarheid hiervan? Ook in deze kaderbrief maken we keuzes en leggen we voorstellen aan u voor om het perspectief weer sluitend te krijgen.
Met het dekkingsvoorstel zoals in deze kaderbrief staat groeien we weer toe naar een structureel begrotingsevenwicht. Gezien alle onzekerheden kan dit perspectief wel veranderen. Als dat het geval is komen we met een voorstel bij u.
In deze kaderbrief wordt eerst het huidige financieel perspectief gepresenteerd met daarin ook de financiële ontwikkelingen die op ons afkomen. We hebben daar geen of heel beperkt invloed op. Of het niet instemmen met deze voorstellen zorgt voor grote nadelige gevolgen.
Daarna gaan we in een aantal ‘hoofdlijnen’ in op de ontwikkelingen en wat het college hierin voorstelt aan u als raad. We starten per hoofdlijn met de structurele en incidentele ambities. Hierin wordt ook benoemd welke voorstellen wel in het college zijn besproken, maar voor nu niet als voorstel aan u worden voorgelegd. Vervolgens doen we u een voorstel om het begrotingstekort te dekken. De voorstellen worden na de besluitvorming in de raad primitief in de Programmabegroting 2025 verwerkt.
1.1 Meicirculaire
Als gemeente ontvangen we geld vanuit het gemeentefonds, de algemene uitkering. Drie keer per jaar (mei, september en december) komt er vanuit het ministerie een circulaire waarin de hoogte van deze uitkering wordt bijgesteld. In de meicirculaire is het gebruikelijk dat we compensatie voor loon- en prijsstijgingen ontvangen. We reserveren het volledige bedrag dat we aan loon- en prijscompensatie via de meicirculaire ontvangen voor de indexaties (lonen en prijzen) die we in de begroting 2025 moeten verwerken. Dit ziet u terug in de brief over de meicirculaire (nog te ontvangen). We doen daarin een globale inschatting of deze compensatie voldoende is.
Het Rijk heeft de voorjaarsnota 2024 al gepubliceerd. Deze geeft een vooruitblik op de Rijksbegroting voor de komende jaren. We hebben hier een eerste doorrekening van gemaakt. Deze is ook verwerkt in het financieel perspectief.
Het financieel perspectief kan er na de meicirculaire 2024 anders uit zien. Wij presenteren in deze kaderbrief het huidige financieel perspectief. Zoals gebruikelijk wordt u voor de raadsvergadering over de kaderbrief geïnformeerd over de meicirculaire en daarmee over het nieuwe financieel perspectief.