Programma 5 | Sport, cultuur en recreatie

Maatschappelijk effect G. Mensen maken gebruik van de sociale, culturele en sportinfrastructuur. Informatie over de sociale infrastructuur (bijvoorbeeld ontmoetingsplekken, dorpshuizen en laagdrempelige activiteiten) vindt u bij Thema 6.1 Samenleven.

Maatschappelijke effect G. Mensen maken gebruik van de sociale, culturele en sportinfrastructuur
We hebben een breed aanbod van activiteiten op het gebied van kunst en cultuur. Toch geven vooral jongeren aan dat het niet aansluit bij wat zij willen. Ze missen een fysieke en centrale uitgaansplek. We willen deze doelgroep beter bereiken. Daarom werken we aan een plan voor een uitgaansplek in Oosterwolde, die we combineren met dorpshuisactiviteiten. Samen met de kerngroep culturele Bruisplek en het bestuur van de Miente hebben we al flinke stappen gezet. Op basis van bedrijfsplan Bruisplek en nieuwbouwplannen van de Miente gaan we verder.

In juni 2025 is de notitie Accommodatiebeleid & Integraal huisvestingsplan (IHP) onderwijs 2025-2050 vastgesteld. Hierin zijn ook de plannen opgenomen om maatschappelijke gebouwen te verduurzamen, zoals dorpshuizen en sportlocaties. Hiervoor zijn subsidies beschikbaar via de 1/3-regeling. Voor cultuur is deze regeling nog niet beschikbaar. We zijn begonnen met de voorbereidingen voor een nieuw binnenzwembad en een sporthal in Oosterwolde. Voor Appelscha is jaarlijks € 25.000 beschikbaar voor het huren of geschikt maken van ruimtes voor een dorpshuisfunctie en/of jongerenwerk. In 2026 verhuist stichting Kortsluiting naar Moskampweg 1. Hun kleine (podium)activiteiten vinden plaats in de jeugdsoos aan de Moskampweg 3. 

In 2025 en 2026 komt er meer geld van het Rijk vrij voor het bibliotheekwerk. Dit wordt na 2026 naar verwachting structureel. Dit gaat samen met een wettelijke zorgplicht via de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob). Het is nog niet precies duidelijk wat de zorgplicht straks betekent voor onze taak bij het bibliotheekwerk en hoe dit betaald moet worden. We willen samen met onze bibliotheek een meerjarenbeleidsplan maken. In dat plan maken we duidelijke afspraken over het stimuleren van lezen bij kinderen en jongeren van 0-18 jaar, het verminderen van laaggeletterdheid en het helpen van inwoners bij basisvaardigheden, zoals het omgaan met de digitale samenleving. We geven ook meer ruimte aan ontmoeting, debat en cultuur: de bibliotheek als maatschappelijke ontmoetingsplek.

We steunen verschillende organisaties en activiteiten op het gebied van sport en bewegen. Via het Lokaal Sportakkoord werken we aan zes thema’s om sporten voor iedereen mogelijk te maken. We zorgen voor een goed en breed aanbod voor ouderen en mensen met een beperking. Ook gaan we door met het 6-weken-leefstijltraject voor inwoners die willen werken aan hun gezondheid, gedrag en voeding. Sportverenigingen en andere sportaanbieders krijgen steun bij hun activiteiten. Buurtsportcoaches van Stichting Scala werken samen met lokale initiatieven om sport- en beweegactiviteiten te organiseren. Daarbij speelt “Ooststellingwerf Beweegt” een belangrijke rol.

We zorgen samen met maatschappelijke organisaties dat inwoners gemakkelijk informatie kunnen vinden over wat er te doen is in Ooststellingwerf. Bijvoorbeeld via de activiteitenagenda www.uutgaon.nl en www.beweegplein.nl, maar ook via andere media.

Maatschappelijke effect G. Mensen maken gebruik van de sociale, culturele en sportinfrastructuur
Inwoners doen mee aan sport- en beweegactiviteiten. Ze merken dat er veel te doen is op dit gebied en dat er aandacht is voor een gezonde leefstijl.

Ook op cultureel gebied zijn er veel mogelijkheden. Inwoners kunnen meedoen aan allerlei activiteiten. Het dorpshuis, waar ook culturele activiteiten zijn, biedt een plek om uit te gaan en samen te komen voor dorpshuisactiviteiten. Hier zijn bijvoorbeeld films, optredens en creatieve of beeldende activiteiten.

In de jeugdsoos aan Moskampweg 3 zijn nu ook meer activiteiten voor jong en oud. Denk aan kleine optredens en spelavonden. De bibliotheek is op drie plekken in onze gemeente actief. Inwoners kunnen er boeken lenen, maar ook informatie krijgen, zich ontwikkelen en een leven lang leren. Daarnaast werken we aan het verduurzamen van dorpshuizen, sportaccommodaties en musea. 

• Voor het ‘Lokaal Sportakkoord’ en de ‘Brede regeling combinatiefuncties’ is in 2026 geld beschikbaar uit de SPUK GALA-regeling van het Rijk. Het gaat om ongeveer € 16.000 voor het sportakkoord en € 143.000 voor de combinatiefuncties. 
• De bibliotheken krijgen tot en met 2026 geld uit de SPUK IDO-regeling van het Rijk. Dit bedrag van € 24.800 is bedoeld voor het opzetten en verbeteren van een informatiepunt digitale overheid (IDO) in de bibliotheek.
• Nobilis treft voorbereidingen voor een museale status. Dit maakt onderdeel van de toegekende subsidie van € 30.000. De subsidie is bedoeld voor de geschetste activiteiten, die Nobilis ook aan een museumregistratie moeten gaan helpen.
• Per 2025 ontvangen we rijksmiddelen voor het werk van bibliotheken. Hierbij hoort ook een zorgplicht voor de gemeente. Het extra geld van het Rijk is € 100.000 per jaar.  
• Voor de cultuurcoördinator in de culturele Bruisplek is een vast bedrag van € 35.000 per jaar beschikbaar. Bij de kaderbrief 2025-2028 is voor de culturele bruisplek voor 2025 en 2026 een bedrag van € 25.000 beschikbaar gesteld, en vanaf 2027 een bedrag van € 51.000 per jaar.                                         

• Notitie Accommodatiebeleid & Integraal huisvestingsplan (IHP) onderwijs 2025-2050
• Tussenbalans Visie op Samenleven (november 2023)
• Visie op samenleven 2020-2024
• Doe-agenda G Iedereen doet en ontmoet 2021-2025
• Lokaal Sport Akkoord 2023-2026 (herijking)

Recreatie en toerisme
De Ontwikkelagenda Recreatie en Toerisme is afgerond en vastgesteld door de raad op 22 april 2025. Deze ontwikkelagenda bestaat uit een visie, organisatieadvies, ruimtelijk ontwikkelkader en een uitvoeringsprogramma. De komende jaren gaan we aan de slag met het uitvoeringsprogramma. De doelstellingen waar we ons in 2026 op gaan richten zijn:

• Inzetten op goed onderhouden infrastructuur voor fietsers, wandelaars, mountainbikers, pleziervaartuigen, ruiters en menners.
• Vitaliseren verblijfsrecreatie.
• Eenduidig keuzes in de positionering/verhaallijnen, promotieactiviteiten en doelgroepenkeuzes door afstemming tussen de marketingorganisaties.
• Spreiding van bezoek met zowel bevorderen/behoud van toegankelijke natuur als het creëren van een aantrekkelijk landschap, met respect voor kwetsbare gebieden.
• Meer relatiebeheer richting ondernemers en CAR 3.0.

Openbare ruimte (groen)
Een veilige en goed onderhouden openbare ruimte die toekomstbestendig is ingericht.

Recreatie en toerisme

• De gemeente zet zich in voor kwaliteitsverbetering van fietspaden en de komst van een ruiter knooppunten netwerk. Daarnaast wordt de provincie door de gemeente gestimuleerd om met een nieuw plan voor de brugbediening van de turfroute te komen.
• Mogelijkheden voor campings om jaarrond open te zijn worden bekeken en waar mogelijk vastgelegd in beleid. Daarnaast worden de eerste stappen gezet in het vitaliseren van vakantieparken volgens het in ontwikkeling zijnde projectplan. Afhankelijk van de mogelijke komst van een instructieregel om permanente bewoning op vakantieparken toe te staan, wordt er gestart met handhaving bij 1 park. 
• Er wordt zorggedragen voor betere afstemming tussen de verschillende marketingorganisaties. Hierbij wordt er gezamenlijk aan een overzicht gewerkt om overlapping en doelgroepen in kaart te krijgen en heldere afspraken hierover te maken. 
• Plannen omtrent de Boerenstreek als toeristische entree en de Fochteloërveen boulevard als toeristische trekpleister worden verder vormgegeven. Hierdoor wordt spreiding van het toerisme gewaarborgd. 

• Er wordt zorggedragen voor betere afstemming tussen de verschillende marketingorganisaties. Hierbij wordt er gezamenlijk aan een overzicht gewerkt om overlapping in kaart te krijgen en heldere afspraken hierover te maken. 

Openbare ruimte (groen)

• We zorgen voor veilige en goed onderhouden openbare ruimte. Hierbij houden we rekening met hoe de ruimte wordt gebruikt, klimaatverandering, inclusie, verharding, groen, riolering, afwatering en de zorg voor de natuur en het milieu.
• Bij initiatieven zoals woningbouw zorgen we ervoor dat de inrichting van de buitenruimte daar goed bij past.
• We willen meer verschillende planten en dieren in onze gemeente (biodiversiteit). Daarom passen we ons werk hierop aan en richten we de openbare ruimte zo in dat dit helpt.
• We vinden het belangrijk dat iedereen gebruik kan maken van de openbare ruimte. Bij de inrichting van de openbare ruimte zorgen we dat deze goed toegankelijk is voor iedereen.
• We kappen zo min mogelijk bomen. Voor elke gekapte boom planten we één of meer bomen terug.
• De eikenprocessierups zorgt jaarlijks voor overlast. We houden dit goed in de gaten en blijven bestrijden met een brede aanpak. We zetten maatregelen in om te voorkomen dat de rups terugkomt en we bestrijden de rupsen die er al zijn. Voor de Kadernota behandeling van 2027 wordt de Raad geïnformeerd over de stand van zaken en het vervolg van de bestrijding van de eikenprocessierups.
• Bij het aanleggen van speelplekken, kiezen we voor duurzame materialen en ‘natuurlijk spelen’. We vragen hierbij de mening van jeugd en buurtbewoners. 

Recreatie en toerisme
De inwoner kan profiteren van de projecten die zijn ontwikkeld in de regio en gebruik maken van een uitgebreid toeristisch infrastructuur. Indirect profiteren de inwoners van de werkgelegenheid en extra activiteiten (bijv. markten, voorstellingen, etc.) welke worden georganiseerd. De bestedingen van toeristen helpen tevens om de voorzieningen op peil te houden. Meer toeristen en recreanten in het gebied is voor de ondernemers een positieve ontwikkeling.

Openbare ruimte (groen)

• Gebruikers merken dat bomen, planten en ander groen regelmatig worden onderhouden. Dit helpt om de buurt veilig, netjes en prettig te houden.
• Inwoners zien meer bloemen, planten en kruiden in de buurt. Dit vergroot de biodiversiteit wat de natuur helpt. 

Recreatie en toerisme
Bij de kaderbrief 2026 heeft u € 62.000 per jaar beschikbaar gesteld voor structurele uitbreiding van de ambtelijke capaciteit met 0,6 fte. Daarnaast heeft u voor de periode 2026 t/m 2028 een budget van € 103.000 per jaar beschikbaar gesteld voor 1 fte om de ambities vanuit de recreatievisie te kunnen realiseren. Voor lokale regiomarketing heeft u in 2026 € 50.000 beschikbaar gesteld. De overige inzet wordt gedekt uit de bestaande budgetten. 

Openbare ruimte (groen)

• Een veilige en goed onderhouden openbare ruimte wordt grotendeels betaald uit reguliere budgetten.
• In 2025 heeft de raad bij de behandeling van de Kaderbrief 2026-2029 eenmalig € 81.000 beschikbaar gesteld voor 2026 voor de aanpak van de eikenprocessierups. 

Recreatie en toerisme

• Structuurvisie Ooststellingwerf 2010-2020-2030 (2009)
• Regionale ontwikkelstrategie Recreatie en Toerisme Zuidoost Friesland (2022) 
• Ontwikkelagenda Recreatie en Toerisme Ooststellingwerf 2025-2030

Openbare ruimte (groen)

• Notitie Groenbeleid 2011 (Raad januari 2012)
• Beleidsnotitie biodiversiteit gemeente Ooststellingwerf 2025 (nog niet vastgesteld door de raad)
• Notitie 'Het behoud van veilige bomen' 2020

• Thema Sport en cultuur bestaat uit de volgende taakvelden: 5.1, 5.2, 5.3, 5.5, 5.6  
• Thema recreatie en openbaar groen bestaat uit de volgende taakvelden: 5.7