Begrotingspositie 2022-2025

Vertrekpunten programmabegroting 2022-2025

Vertrekpunten Programmabegroting 2022-2025

Terug naar navigatie - Vertrekpunten Programmabegroting 2022-2025

De vertrekpunten zijn vastgelegd in de kaderbrief 2022-2025. U heeft kennis kunnen nemen van het meerjarenperspectief en de uitkomsten van de Meicirculaire 2021 over de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. Daarnaast heeft u ingestemd met de uitgangspunten voor de begroting.

Tegelijkertijd met het vaststellen van de Kaderbrief heeft u besluiten genomen over de heroverwegingen. Deze besluiten zijn primitief in de programmabegroting verwerkt. U kunt de besluiten terugvinden bij de W's in de programma's en als totaaloverzicht in het hoofdstuk 'uitwerking heroverwegingen 2022-2025'.

De opzet van de programmabegroting is grotendeels gelijk aan de Programmabegroting 2021-2024.

Uitgangspunten op basis van bestaand beleid

Uitgangspunten op basis van bestaand beleid

Terug naar navigatie - Uitgangspunten op basis van bestaand beleid

De laatst verschenen circulaire van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds is de Meicirculaire 2021. De definitieve uitkomsten van de Septembercirculaire 2021 delen wij u mee voorafgaand aan de behandeling van de begroting. De onderdelen van het financieel perspectief uit de kaderbrief 2022-2025 zijn primitief in deze begroting verwerkt. Ook zijn de besluiten over de heroverwegingen die u op 1 juli heeft gedaan primitief in de begroting verwerkt. De totaaloverzichten hiervan vindt u in het volgende hoofdstuk.

We hebben bij de primitieve ramingen rekening gehouden met de hierna genoemde uitgangspunten:

  • De Meicirculaire 2021 is de basis.
  • De ramingen voor de jaarschijf 2022 zijn gebaseerd op de ramingen zoals die zijn opgenomen in de meerjarenbegroting 2021-2024.
  • Autonome ontwikkelingen zijn in de ramingen verwerkt.
  • De ramingen voor bijdragen aan gemeenschappelijke regelingen zijn gebaseerd op (concept)begrotingen 2022-2025 van deze regelingen voor zover deze bekend waren.
  • Op 17 juli 2018 heeft u bepaald dat we voor het Sociaal Domein vanaf 2020 het uitgangspunt van budgettair neutraal ramen loslaten en over gaan op uitgavenraming met 2019 als basisjaar.


Daarnaast houden we (in de primitieve ramingen) rekening met de volgende uitgangspunten die u bij de Kaderbrief 2022-2025 heeft vastgesteld:

  • Lonen: + 2% (incl. pensioenpremie)
  • Prijzen: + 1,5%
  • OZB: + 1,5%
  • Forensenbelasting: stapsgewijze verhoging
  • Leges: + 1,5%
  • Afvalstoffenheffing: 100% kostendekking
  • Rioolrechten: 100% kostendekking
  • Toeristenbelasting: € 1,50 en € 1,10 per persoon per nacht

Bovenstaande begrotingsuitgangspunten zijn gebaseerd op bestaand beleid. Waar nodig is hieronder een toelichting gegeven van deze uitgangspunten. Bij de heroverwegingen 2022-2025 heeft u besloten de OZB voor woningen en niet-woningen te verhogen. Dit kunt u in het volgende hoofdstuk terugvinden. 

Lonen en prijzen
De loonontwikkeling is gebaseerd op de raming van het CPB (loonvoet sector overheid). De budgetten ramen wij reëel in relatie tot de doelstelling en/of het beoogd effect. Automatische prijscompensatie voor uitbestede werkzaamheden en leveranties passen wij niet toe. De subsidies en bijdragen worden wel verhoogd. Voor het eerstvolgende begrotingsjaar (2022) gaan wij uit van lopende prijzen en daarna (2023 tot en met 2025) van constante prijzen.

Onroerendezaakbelasting (OZB)
Jaarlijks wordt de opbrengst OZB geïndexeerd. Bij een algehele waardedaling c.q. waardestijging van de onroerende zaken verhogen dan wel verlagen wij het tarief van OZB, om de begrote opbrengst te realiseren.

Forensenbelasting
Bij de behandeling van de Programmabegroting 2020-2023 heeft u besloten om de opbrengsten van de forensenbelasting te verhogen met € 15.000 in 2020 tot € 60.000 in 2023. Voor 2024 en verder gaan wij uit van dezelfde opbrengst als 2023.

Toeristenbelasting
In de raadsvergadering van 30 maart 2021 is besloten om een tariefdifferentiatie toe te passen op de toeristenbelasting. Dit betekent dat het tarief per persoon per overnachting voor overnachtingen in kampeermiddelen op kampeerterreinen en in kampeerboerderijen € 1,10 zal zijn en vanaf 2022 het tarief per persoon per overnachting voor overnachtingen in andere verblijfsaccommodaties € 1,50 zal zijn. Dit zorgt voor een structureel nadeel van € 35.000 vanaf 2022.

Uitwerking heroverwegingen 2022-2025

Uitwerking heroverwegingen 2022-2025

Terug naar navigatie - Uitwerking heroverwegingen 2022-2025

In de raadsvergadering van 1 juli 2021 heeft u besluiten genomen over de heroverwegingen 2022-2025. U heeft besluiten genomen over structurele ambities, incidentele ambities en structurele besparingen. De totaaloverzichten van de besluiten vindt u in onderstaande tabel. De besluitpunten corresponderen met de besluitpunten uit het raadsbesluit. De toelichtingen staan bij de 4e W's (wat mag het kosten) in de programma's. 

x € 1.000
Structurele heroverwegingen MJB MJB MJB MJB
2022 2023 2024 2025
Structurele ambities (besluitpunten 1 t/m 9 en 45) -273 -366 -366 -366
Besparingen (besluitpunten 10 t/m 28) 544 852 1.067 1.227
Besparingen die nog verder uitgezocht moeten worden (besluitpunten 29 en 30) 150 150 150 210
Inkomstenverhogingen (besluitpunten 33 t/m 35) 125 250 375 500
Totaal heroverwegingen 546 886 1.226 1.571
Besparingen die (nog) niet financieel zijn verwerkt (besluitpunt 31 en 32) 100 229 229 229

Structurele ambities

Terug naar navigatie - Structurele ambities
Besluitpunt Structurele ambitie 2022 2023 2024 2025 Aangenomen Amendement
1. Opbouwwerk -135 -135 -135 -135
2. Eenzaamheidsbeleid -45 -45 -45 -45
3. Positieve gezondheid, bloeizones -50 -50 -50 -50
4. Dementievriendelijke gemeente -8 -8 -8 -8
5. Gebiedsteam in de school en op VVE locaties en hiermee besparen 11 11 11 11
6. Bedrijven investeringszone Oosterwolde (BIZ) -36 -36 -36 -36
7. Huisvesting van de buitendienst -69 -69 -69
8. Aanpassen en uitbreiden van kleedaccommodatie bij SV Oosterwolde -8 -8 -8
9. Nieuwbouw van veldaccommodatie bij SV Haulerwijk -16 -16 -16
45. Verhoging subsidie aan stichting kunstwerf -10 -10 -10 -10 A173
Totaal structurele ambities -273 -366 -366 -366

Structurele besparingen

Terug naar navigatie - Structurele besparingen
Besluitpunt Besparing 2022 2023 2024 2025 Aangenomen Amendement
10. Terughoudender rol voor de gemeente bij de visie op Samenleven - 40 40 40 A168
11. Inzetten op interventies met aantoonbare bijdragen aan maatschappelijke effecten in sociaal domein e - 100 200 200
12. Verlagen van een aantal budgetten binnen het sociaal domein - 40 40 40 A171
13. Verlagen budget Gebiedsteam 50 50 50 50
15. Verhogen eigen bijdrage Wmo vervoer van € 0,18 naar € 0,20 - 5 5 5
16. Hanteren opstaptarief Wmo vervoer van € 1 per rit - 26 26 26
18. Verlagen van het participatie werkdeel 100 100 100 100
19. Aanpassen ramingssystematiek levensonderhoud 200 200 200 200
20. Verlagen lasten lokaal stimuleringsbeleid - 50 50 50
21. Verlagen budget leerplicht 5 5 5 5
22. Verlagen budget gebiedsgericht beleid recreatie en toerisme 25 25 25 25
23. Versoberen niveau openbare ruimte voor groen, afval, sportvelden en minder maaien 36 36 36 36 A165
24. Versoberen niveau openbare ruimte voor overige civiel 30 30 30 30
25. Versoberen niveau openbare ruimte voor bedrijfsvoering en afschrijvingstermijnen 30 30 30 30
26. Budget onvoorzien voor college en raad verkleinen 35 35 35 35 A172
27. Budget generatiegericht maatwerk verlagen 20 20 20 20
28. Verminderen formatie 13 60 175 335
29. Opzeggen huurovereenkomst gebouw De Brink - - - 60
30. Afschrijven van bedrijfsgebouwen tot 60% van de WOZ-waarde 150 150 150 150
33. Extra lasten aan afval toerekenen 38 75 113 150
34. Opbrengst OZB woningen verhogen 38 75 113 150
35. Opbrengst OZB niet-woningen verhogen 50 100 150 200 A160
Totaal besparingen 819 1.252 1.592 1.937
Besparingen die (nog) niet financieel zijn verwerkt
31. Structureel ramen van winst vanuit de grondexploitatie (nog niet verwerkt) 100 100 100 100
32. Halveren van de OWO-budgetten 5% overige personeelskosten en 2% onvoorzien (nog niet verwerkt) 129 129 129

Incidentele ambities

Terug naar navigatie - Incidentele ambities
Besluitpunt Incidentele ambities 2022 2023 2024 2025 Aangenomen Amendement
37 Vervolg Coöperatie Appelscha 3.0 vanaf 2022, dekking algemene reserve -50 -50
38 Friese projectenmachine, dekking algemene reserve -5 -11 -17 -22
39 Taskforce Woningbouw, dekking algemene reserve -1.500
40 Pilot leer werkcentrum, dekking reserve sociaal domein -25
41 Tijdelijke formatie Ruimtelijke ordening, dekking algemene reserve -75 -75
42 Bibliotheek op de school, dekking reserve sociaal domein -21
43 Concerncontroller, dekking algemene reserve -75 -75
44 Realiseren van vermindering formatie, dekking algemene reserve -84
Totaal incidentele ambities -1.835 -211 -17 -22

Begrotingsresultaat

Begrotingsresultaat

Terug naar navigatie - Begrotingsresultaat

In het begrotingsresultaat geven we inzage in het resultaat van het meerjarenperspectief op basis van bestaand beleid en structurele lasten nieuw beleid voor zowel het komende jaar als de prognosejaren daarna. Het nieuw beleid beperken we tot het uitvoeren van wettelijke taken en het doen van vervangingsinvesteringen. Verder houden we rekening met autonome ontwikkelingen. Ten aanzien van wettelijke taken hanteert u het standpunt dat we ons hierbij beperken tot de middelen die het Rijk hiervoor (extra) beschikbaar stelt. Bijvoorbeeld binnen het Gemeentefonds of specifieke uitkeringen. Regelingen met een open einde karakter vormen hierbij een risico.

Het begrotingsresultaat voor de jaren 2022 tot en met 2025 is opgenomen in onderstaande tabel. Het begrotingsperspectief is gecorrigeerd met het saldo van incidentele baten en lasten om zo het structurele begrotingsperspectief aan te geven. In bijlage C staat een overzicht van de geraamde incidentele baten en lasten.

Zoals aangegeven in voorgaand hoofdstuk "Uitwerking heroverwegingen 2022-2025" heeft u in juli 2021 een aantal besluiten genomen. Er speelden op dat moment een aantal onzekerheden zoals de ontwikkeling van de rijksbijdrage Jeugd en de herverdeling van het gemeentefonds. Na uw besluit zijn er een aantal ontwikkelingen geweest die invloed hebben op de hoogte van het begrotingsresultaat. Hierdoor heeft het begrotingsresultaat zich positief ontwikkeld. Oorzaken zijn voornamelijk:

  • het structureel mogen ramen van 75% vanaf 2023 van de rijksmiddelen Jeugd
  • lagere indexatie lonen in 2021 welke van invloed zijn op de berekening van 2022 en verder
  • hogere besparing door gedetailleerde doorrekening van de afschrijvingslasten van 50% naar 60% van de WOZ waarde

Daarnaast zijn er ontwikkelingen verwerkt die leiden tot een uitzetting van de begroting zoals de uitbreiding formatie griffie, de incidentele middelen voor de raad voor de procedurebenoeming burgemeester en de incidentele verhoging voor bestrijding eikenprocessierups. 

 

Ten aanzien van de herverdeling van het gemeentefonds zijn de financiële gevolgen nog onbekend. Wel is in het nieuwe verdeelmodel van eind augustus naar voren gekomen dat het nadelige effect lager is dan we hadden ingeschat. De herverdeling zal een nadelige invloed hebben van circa € 700.000 (op basis van gegevens 2019) voor onze gemeente. Zoals door de toezichthouder is voorgeschreven is de herverdeling van het gemeentefonds niet financieel verwerkt in de begroting.

 

In het voorstel "Samen Verder" doen wij u een voorstel voor de inzet van het meerjarenperspectief 2022-2025. Het voorstel is bijgevoegd bij de programmabegroting 2022-2025.

 

De uitkomsten van de Septembercirculaire 2021 zijn nog niet verwerkt in deze programmabegroting. Voor de begrotingsbehandeling zullen wij u hierover separaat informeren.

bedragen x € 1.000
Begrotingsresultaat Begroting 2022 MJB 2023 MJB 2024 MJB 2025
Begrotingsresultaat besluit heroverweging
Saldo baten en lasten - 186 - 45 228 559
Waarvan incidentele baten en lasten (saldo) - 67 - - -
Totaal structureel begrotingsresultaat besluit heroverweging - 119 - 45 228 559
Begrotingsresultaat incl ontwikkelingen na heroverweging
Saldo baten en lasten 1.579 1.162 1.354 2.222
Waarvan incidentele baten en lasten (saldo) 153 86 86 -
Totaal structureel begrotingsresultaat incl ontwikkeling na heroverweging 1.732 1.248 1.440 2.222