Aanbieding
Terug naar navigatie - AanbiedingHierbij ontvangt u de Jaarstukken over 2021. Deze bestaat uit twee delen, het jaarverslag en de jaarrekening. De plannen staan in de programmabegroting 2021 die in november 2020 door u is vastgesteld. Met het jaarverslag leggen wij verantwoording af over de belangrijkste beleids- en financiële resultaten. In de jaarrekening geven we de volledige financiële verantwoording en de balans met toelichting.
Voor u ligt, op hoofdlijnen, een aantal belangrijke ontwikkelingen van het afgelopen jaar.
Coronacrisis
Ook in 2021 had de coronacrisis een grote impact. Voor onze inwoners en bedrijven, en ook voor de werkzaamheden van gemeente Ooststellingwerf. Veel beleid hebben we, met wat aanpassingen, kunnen uitvoeren. Ook de (maatschappelijke) organisaties in de samenleving konden dat doen. Waar mogelijk hebben we steun geboden.
Sociaal Domein
In samenspraak met inwoners, partners en de Adviesraad Sociaal Domein stelden we voor vijf van de vijftien maatschappelijke effecten een Doe-agenda op, ze zijn in maart 2021 door de raad vastgesteld. Een aantal andere effecten werd uitgewerkt in andere documenten, bijvoorbeeld in de Woon(zorg)visie, de Omgevingsvisie en het Preventie- en Handhavingsplan middelengebruik. De uitvoering is in volle gang. Daarnaast zijn diverse andere Doe-agenda’s voorbereid.
In 2021 zetten we extra in op de doorstroom van mensen met een Wmo-indicatie dagbesteding naar meer arbeidsmatige vormen van dagbesteding. We hebben dit jaar ook de nieuwe Wet inburgering voorbereid die in is gegaan per 1 januari 2022. Met deze wet krijgen we er nieuwe taken bij. Het doel van de wet is een nog meer succesvolle inburgering, daar waar mogelijk via betaald werk.
Sinds 2021 hebben we meer mogelijkheden voor vroegsignalering van schulden. We willen inwoners eerder bereiken. We zagen in 2021 een lichte stijging van de financiële hulpvragen aan ons Gebiedsteam. Het is opvallend dat de problematiek complexer is dan voorheen. Het Gebiedsteam pakt de casussen integraal op.
Om (sociale) vervoersproblemen op te lossen, inwoners te verbinden en eenzaamheid te verminderen is in samenwerking met Scala en de ANWB het project AutoMaatje gestart. Inwoners vervoeren elkaar tegen een kleine vergoeding, waarbij Scala de coördinatie verzorgt. Dit is eind 2021 gestart. Daarnaast bleven de bestaande vervoersvoorzieningen (Wmo-taxipas, Drive) ook bestaan.
Om niet alles in een formeel vangnet te plaatsen, is er in 2021 ook werk gemaakt van informele opvang. Bijvoorbeeld het mogelijk maken van dagbesteding zonder indicatie via Wel-zijn op dorpse schaal in Oldeberkoop, het helpen starten en subsidiëren van opvang voor ouderen De Buurthaven in Haulerwijk en het (samen met ZuidOostZorg) starten en subsidiëren van dagbesteding zonder indicatie voor mensen met dementie.
Het Gebiedsteam is het hoofdloket geworden voor de mantelzorgondersteuning. Binnen het Gebiedsteam is ook een mantelzorgconsulent voor de ondersteuning van de mantelzorgers en voor de uitvoering van waardering.
In 2021 is het wijk- en dorpenbudget eenmalig verdubbeld vanuit de coronamiddelen. Dit werd ingezet door de dorpen en wijken om de gevolgen van de coronamaatregelen te beperken. Daarnaast ondersteunden we weer tal van organisaties in onze gemeente voor een waardevol activiteitenaanbod op het gebied van sport, ontmoeten, kunst en cultuur.
In ‘Het Ketelhuis’ in het Haerenkwartier is de buurthuiskamer gerealiseerd. Een coördinator van het Leger des Heils organiseert activiteiten, biedt een luisterend oor aan inwoners en signaleert mogelijke problemen. Naast een activiteitencentrum voor de buurt is het ook een steunpunt van waaruit professionals die betrokken zijn bij de buurt kunnen werken.
97 jongeren deden mee aan projecten als Maatschappelijke DienstTijd en Young leaders waarin ze hun talenten ontdekten en tegelijkertijd iets deden voor een ander. Het doel was om de jongeren te stimuleren in hun ontwikkeling tot zelfbewuste personen die verantwoordelijkheid willen nemen in de buurt.
Onder de noemer MDA++ (voluit: Multidisciplinaire Aanpak ++) werken organisaties samen om huiselijk geweld en mishandeling van kinderen en ouderen te voorkomen en te stoppen. We hebben dit in 2021 ook lokaal in OWO-verband georganiseerd. We hebben afgelopen jaar extra aandacht gehad in de media voor huiselijk geweld en kindermishandeling en extra aandacht gehad voor traumasensitief werken bij het Gebiedsteam.
Ruimtelijke en economische ontwikkelingen
Recreatie en toerisme
Veel horecagelegenheden, maar ook groepsaccommodaties, moesten in 2021 hun deuren sluiten. Vanwege de diversiteit van het toeristisch recreatieve aanbod in onze gemeente hebben ze de klap van de coronamaatregelen toch redelijk kunnen opvangen. In vergelijking met veel andere gemeenten, lijkt de sector in onze gemeente erg veerkrachtig. De toerisme- en recreatiesector moet de komende jaren wel extra aandacht krijgen om weer de beoogde weg omhoog te kunnen realiseren. Het behoud van de diversiteit en kwaliteit van het aanbod is daarbij een belangrijk aandachtspunt.
Vanaf de zomer 2019 is gestart met de voorbereidingen voor de Omgevingsvisie Ooststellingwerf en dit proces is in 2021 succesvol afgerond. Nu ligt er een brede visie die voldoet aan de vereisten van de Omgevingswet. Inwoners, bedrijven, maatschappelijke organisaties en anderen zijn nadrukkelijk betrokken geweest bij de totstandkoming van de Omgevingsvisie Ooststellingwerf. Deze strategische lange termijnvisie voor de fysieke leefomgeving is via een uitgebreid participatieproces opgesteld en geeft onder andere duidelijke kaders voor nieuwe initiatieven en ontwikkelingen binnen onze gemeente.
De integrale visie op de ruimtelijke ontwikkeling van Appelscha is als pilotproject opgepakt als onderdeel van de Omgevingsvisie. Dit zal een eerste oefening zijn om het werken in de geest van de nieuwe Omgevingswet gestalte te geven. Bij de ruimtelijke ontwikkeling van Appelscha zal de ontwikkeling van toerisme en recreatie een centraal aandachtspunt zijn, waarbij lopende projecten zoals doorontwikkeling van De Boerestreek en het vitaliseren van logiesaccommodaties een plaats krijgen. Op 2 november 2021 heeft de raad ingestemd met een pilotproject ‘Vitale Vakantieparken’ op Buitenplaats ‘de Hildenberg’ in Appelscha.
In en rondom het Fochteloërveen zijn ook diverse ontwikkelingen gaande en nemen we deel aan het Bestuurlijk Beraad. Met onze buurgemeenten en Natuurmonumenten zijn we in gesprek over het opstarten van projecten uit de recreatievisie. Daarnaast hebben we medewerking verleend aan lokale initiatieven die recreatie en toerisme bevorderen.
Economische ontwikkelingen
In 2021 zijn we uitgeroepen tot de MKB-vriendelijkste gemeente van Friesland. Een titel waar we samen met onze ondernemers trots op kunnen zijn, want we doen het samen. Er is gestart met het opstellen van een detailhandelsvisie. Dit doen we samen met vastgoedeigenaren en de ondernemers in de winkelgebieden.
Op het bedrijventerrein Venekoten zijn de laatste kavels verkocht of in optie. Op het bedrijventerrein Turfsteker zijn we in gesprek met lokale ondernemers over de verdeling van de laatste kavels om de groei te kunnen faciliteren. De komst, uitbreiding en plannen van enkele bedrijven zorgt voor een groei van de werkgelegenheid die de komende jaren nog verder zal toenemen.
Centrum Oosterwolde
In 2021 is in het winkelgebied van Oosterwolde gestart met de bedrijveninvesteringszone. De eerste maanden waren door corona lastig. Er is op verschillende terreinen gewerkt aan een krachtig en prachtig winkelgebied van Oosterwolde. Er is stevig ingezet op de marketing en is er een start gemaakt met centrum management. Samen met de middelen uit de Regio Deal is ingezet op de versterking van ons winkelgebied in Oosterwolde.
Openbare ruimte
We zijn verder gegaan met het verbeteren van de bermen langs A-routes. We hebben hoofdzakelijk graskeien aangebracht. Daarnaast zijn de drie recreatieve fietspaden Schansmeerweg (Donkerbroek), Bovenweg-Linde en Linde-Bekhof verbeterd. We hebben subsidie ontvangen via de provinciale subsidieregeling Fyts!mpuls 2020-2022. Hiermee hebben we in 2021 een groot deel van het fietspad Haule-Donkerbroek verbeterd.
Duurzaamheid
Met de Regeling Reductie Energiegebruik (RRE) hebben we ingezet op projecten om huiseigenaren te stimuleren tot kleine energiebesparende maatregelen in huis, zoals dak-, raam- of gevelisolatie. Door de inzet van energiecoaches is het voor inwoners inzichtelijk gemaakt tegen welke kosten de woning energiezuinig kan worden gemaakt en hoe dit kan worden gefinancierd.
De OWO-gemeenten hebben samen een Transitievisie Warmte opgesteld. In deze visie wordt beschreven welke realistische alternatieven er waar zijn voor aardgas, welke uitgangspunten we hanteren en hoe we verder willen samenwerken aan de uitvoering met onze inwoners en andere stakeholders.
Als uitvloeisel van het Nationaal Klimaatakkoord is Nederland opgedeeld in 30 verschillende regio’s. Fryslân is als provincie aangewezen als één regio. Samen met alle partners binnen de regio Fryslân hebben we een Regionale Energiestrategie (RES 1.0) vastgesteld om duurzame opwek van elektriciteit en duurzame warmte te realiseren.
Voor het benutten van de mogelijkheden die zijn ontstaan in de provinciale verordening Romte hebben we een paraplubestemmingsplan en beheersverordening voor kleine windmolens bij agrarische bedrijven opgesteld.
Voor onze aanpak ten aanzien van de biodiversiteit hebben we het Biodiversiteitsplan in 2021 vastgesteld en zijn we onder andere gestart met de uitvoering van het roekenbeheer.
Voor het stimuleren van duurzame mobiliteit hebben we acties gedaan zoals ‘Band op spanning’, waarbij autobanden van winkelende inwoners op spanning zijn gebracht. Door autobanden op de juiste spanning te brengen wordt veel onnodige CO2 uitstoot voorkomen. Ook hebben we onderzoek gedaan naar mogelijkheden voor deelmobiliteit in onze gemeente en heeft de aanbesteding voor een Friese laadpalen-infrastructuur plaatsgevonden.
Omgevingswet en bestemmingsplannen
De invoeringsdatum van de omgevingswet is het afgelopen jaar niet van invloed geweest op de voorbereidingen die nodig zijn voor een adequate en brede invoering van de Omgevingswet. Er is in algemene zin een flinke inspanning verricht in de voortgang en soms ook afronding van de vele acties en projecten die genoemd staan in het Uitvoeringsprogramma Omgevingswet 2020-2024. De OWO-samenwerking is nog intensiever geworden met als resultaat dat er OWO-breed een aantal, in het kader van de Omgevingswet, verplichte raadsbesluiten gezamenlijk is voorbereid met een uniforme inhoudelijke insteek.
In het afgelopen jaar zijn diverse bestemmingsplanprocedures doorlopen. Zoals genoemd is ingezet op het paraplubestemmingsplan windmolens (die in januari 2022 is vastgesteld). Sommige procedures richten zich op woningbouw of bedrijfsontwikkeling. Anderen leidden tot een afronding van langlopende of complexe dossiers zoals Prikkedam waarover de Raad van State een tussenuitspraak heeft gedaan. En ook het bestemmingsplan Kuinderweg moest worden hersteld.
Wonen
We hebben een proces doorlopen om te komen tot een nieuwe woon(zorg)visie, hierin legt de gemeente haar woonbeleid vast. Enerzijds omdat de woonvisie 2017-2022 per 2022 afloopt, anderzijds om beter antwoord te kunnen geven op de uitdagingen die zich nu en in de toekomst op gebied van wonen (en zorg) zullen voordoen. Er is een woningmarktonderzoek gedaan, een enquête onder inwoners uitgezet en er zijn meerdere bijeenkomsten met marktpartijen, zorgpartijen, belangenbehartigers, inwoners en de raad gehouden. De woonzorgvisie is vastgesteld en gaat over vier thema’s:
- Groeiscenario’s
- Mismatch tussen vraag en aanbod
- Wonen en Zorg
- Leefbaarheid en duurzaamheid
De druk op de woningmarkt is in 2021 verder toegenomen, met name in de koopsector. Dit heeft onder andere prijsopdrijving als gevolg. Om invulling te geven aan deze woningbehoefte en daarnaast te voldoen aan de oproep van de raad om te 'bouwen, bouwen, bouwen', hebben we in 2021 de onderhandelingen met de provincie voor nieuwe regionale woningbouwafspraken gecontinueerd. Daarnaast hebben we een Taskforce Woningbouw ingesteld, om snel tot de ontwikkeling en realisatie van woningbouwplannen te komen.
Er zijn in 2021 verschillende woningbouwprojecten uit het uitvoeringsprogramma woningbouw gerealiseerd. Van de gemeentelijke woningbouwlocaties zijn dit jaar de laatste kavels in Donkerbroek-West verkocht en is er in zowel Langedijke als Elsloo nog één kavel beschikbaar die beide in optie zijn bij kandidaat-kopers. Het bestemmingsplan met 12 woningen aan Vaart ZZ 41 in Appelscha is vastgesteld. De zeven woningen aan de Meester van Ekstraat in Haulerwijk zijn gereed voor oplevering (eerste bewoners eind december 2021).De realisatie van het woningbouwplan aan de Wrongel in Oosterwolde is gecontinueerd. Daarnaast is in Oosterwolde het plan met vier woningen aan de Houtwal 13-14 gereed gekomen. De sloop en nieuwbouw van de sociale huurwoningen in het Haerenkwartier is succesvol afgerond. Daarnaast hebben we afspraken gemaakt over de bouw van 6 woningen aan de Boekhorsterweg in Oosterwolde, deze worden in 2022 gebouwd. We zijn in gesprek geweest met initiatiefnemers van woningbouwplannen om woningbouwontwikkeling te bevorderen (waaronder specifieke woonvormen) en hebben vooruitlopend op nieuwe regionale woningbouwafspraken met de provincie woningbouwplannen in procedure gebracht.
Regio Deal
Medio juli 2020 is een Regio Deal gesloten met het rijk. De uitvoering hiervan is in volle gang. Wij zijn trekker voor de projecten zorgeconomie, winkelgebied Oosterwolde, uitvoeringsprogramma recreatie en toerisme en het Leer- en Kenniscentrum Bodem.
Het uitvoeringsprogramma zorgeconomie is ontwikkeld met als doel om samen met de inwoners de sociaal maatschappelijke uitdagingen aan te gaan. Voor het uitvoeringsprogramma Recreatie en Toerisme is een concept ontwikkelstrategie opgesteld. Via onze partner Toerisme Regiomarketing Zuidoost Friesland (TRZF) zijn concrete acties uitgezet gericht op doorontwikkeling van de marketingstrategie. Voor het Leer- en Kenniscentrum Bodem zijn diverse werkzaamheden geweest voor de mesokosmosbakken. Dit is in samenwerking gegaan met studenten. In juli 2021 is het eerste prototype van de mesokosmos bij het Biosintrum gearriveerd.
Veiligheid, bestuur en dienstverlening
Het afgelopen jaar hebben we geïnvesteerd in de bewustwording rondom ondermijning. Er zijn sessie geweest voor ambtenaren en raadsleden en ook een gezamenlijke actie met politie en BOA’s waarin ze boeren attenderen op de gevaren van ondermijning.
Natuurbrandrisico’s zijn een reëel risico in ons gebied. In samenwerking met defensie, brandweer en Staatsbosbeheer zijn er daarom drie calamiteitenputten gerealiseerd in het Drents Friese Wold.
In 2021 is het heroverwegingsproces uitgevoerd. Dit proces is extern begeleid door JE consultancy en is ook in samenspraak gegaan met een klankbordgroep vanuit de raad. Er ligt een helder document waarin mogelijke besparingen en inkomstenverhogingen staan die we de komende jaren kunnen blijven gebruiken. In juli 2021 is hier besluitvorming over geweest. Diverse ontwikkelingen zorgden ervoor dat we er in november bij de behandeling van de begroting 2022 heel anders voor stonden. Een aantal besluiten zijn daarom weer teruggedraaid. Er ligt een mooi financieel perspectief waar de nieuwe raad mee aan de slag kan.
In november 2021 is besloten om op de locatie Nanningaweg 47C de bestaande huisvesting aan te passen. Er is daarvoor een krediet beschikbaar gesteld.
Het programma dienstverlening is op stoom. Er zijn het afgelopen jaar, ondanks corona, veel projecten opgestart. Veel projecten bevinden zich in de interne voorbereiding, waardoor de inwoner er wellicht direct nog onvoldoende van merkt. In oktober is hier onder andere door het project ‘Direct Duidelijk’ verandering in gekomen. Binnen dit project zijn we actief met inwoners in gesprek gegaan over de brieven die we versturen.
Tot slot de financiële doorkijk
De Jaarrekening 2021 sluit met een positief saldo van € 4,039 miljoen. Op het totale budget van € 82,323 miljoen (totaal begrote lasten inclusief toevoeging reserves) van 2021 betekent dit een afwijking van 4,9%. Ten opzichte van de actuele begroting is het een afwijking van € 2,320 miljoen.